Το ψωμί, μέσα από ατελείωτες εκδοχές, μας συντροφεύει πάντα ως ένα αγαπημένο φαγώσιμο, κυρίως όμως ως συνοδοιπόρος στην πορεία μας στη ζωή Του Πάνου Σκουρολιάκου* Είτε ως παντεσπάνι των πλουσίων είτε ως ψωμάκι των φτωχών, το ψωμί έχει ιστορία τόσο μακρά όσο σχεδόν η ιστορία του ανθρώπου. Αποτελεί δημιούργημά του και τον ακολουθεί πιστά, χιλιάδες χρόνια τώρα. Πέρασε τόσες φάσεις εξέλιξης στα χέρια μας όσες και τα στάδια του πολιτισμού μας. Γιατί το ψωμί, εκτός από διατροφικό είδος, είναι και στοιχείο πολιτισμού. Συντρόφευσε τον άνθρωπο στις χαρές του, τον στήριξε στα δύσκολα, συμμετείχε στις λατρευτικές και θρησκευτικές εκδηλώσεις του και, με την αρωγή και της επιστήμης, συνέτεινε στην εξέλιξη των ειδών και των τρόπων παρασκευής του έως τη σημερινή εποχή. Δαμάζοντας και καλλιεργώντας συστηματικά τα δημητριακά που υπήρχαν αυτοφυή στη φύση, ο άνθρωπος κατά πάσα πιθανότητα κάποια στιγμή έφτιαξε ένα είδος τροφής αναμιγνύοντας αλεσμένους ή καβουρδισμένους κόκκους δημητριακών με νερό, που στη συνέχεια την έψησε στη φωτιά. Φανταζόμαστε πως θα ήταν μια ξεχωριστή γεύση, στην μονοτονία του κρέατος από το κυνήγι, με το οποίο τρέφονταν σχεδόν αποκλειστικά εκείνοι οι μακρινοί μας πρόγονοι. Το σιτάρι λοιπόν αρχίζει και καλλιεργείται συστηματικά και εξαπλώνεται από τη Νότια Ασία στην Ευρώπη, τη Βόρεια…