Μετά από πρόσκληση του Πάνου Σκουρολιάκου, ο Πολιτιστικός Σύλλογος Παλαιάς Φώκαιας “ΦΩΚΑΕΩΝ ΠΟΛΙΤΕΙΑ” παρουσίασε στην Επιτροπή Ελληνισμού της Διασποράς τη δράση του και το σχεδιασμό του για μελλοντικές δράσεις, με αφορμή τη συμπλήρωση 100 χρόνων από τη Μικρασιατική Καταστροφή.
Ο Πάνος Σκουρολιάκος αφού ευχαρίστησε για την παρουσία τους τα μέλη του Συλλόγου και για την παρουσίαση των δράσεων που ήδη έγιναν και όσων προγραμματίζονται να γίνουν, τόνισε εισαγωγικά πως κάθε γωνιά της πατρίδας μας έχει κάποιο προσφυγικό στοιχείο που προέρχεται είτε από τη Μικρά Ασία, είτε από τον Πόντο, είτε από τη Θράκη.
Αυτό το προσφυγικό στοιχείο μπόλιασε την παλιά Ελλάδα με ευαισθησία, με φιλοτεχνία και ευγένεια.
Η προσφυγιά, είπε, ενέπνευσε δημιουργούς όπως ο Φελίξ Σατό από τον οποίο έχουμε φωτογραφίες από τον πρώτο διωγμό το 1914 και ο οποίος διέσωσε Φωκαείς από το θάνατο κρύβοντάς τους στο σπίτι του.
Ο Ηλίας Βενέζης μας άφησε τη “Γαλήνη” μέσα στην οποία περιγράφει με ενάργεια, με λογοτεχνικό τρόπο και με στοιχεία ντοκυμαντέρ τις δυσκολίες που αντιμετώπισαν οι Φωκιανοί και οι κάτοικοι της Αναβύσσου, οι προερχόμενοι από το Ενεχιλ, τα Βουρλά και αλλού, να δαμάσουν αυτό το δύσκολο τόπο της νοτιοανατολικής Αττικής, που κανένας μέχρι τότε δεν είχε καταφέρει να δαμάσει. Τον καλλιέργησαν και μεγαλούργησαν σε σημείο που η Παλαιά Φώκαια έγινε σημείο αναφοράς για την Αττική και όχι μόνο.
Ο πολιτισμός είναι το κύριο χαρακτηριστικό του προσφυγικού Ελληνισμού και η “Φωκαέων Πολιτεία” έχει πολύ σημαντική συνεισφορά σ’ αυτό, πρόσθεσε.
Στη συνέχεια προχώρησε σε προτάσεις.
Θεώρησε θετική την πρόταση για δημιουργία Δικτύου Φωκαέων στη Μεσόγειο.
Πρότεινε αυτές οι συνεδριάσεις της Επιτροπής να αποτελέσουν ένα πρώτο υλικό για την οργάνωση ημερίδας ή ενός μικρού συνεδρίου για το θέμα.
Πρότεινε επίσης να υπάρξει μια προσέγγιση σε κοινοβουλευτικό επίπεδο για την κοινοβουλευτική ζωή, τον κοινοβουλευτικό πλούτο της προσφυγιάς. Εχουμε τέτοιο στοιχείο και στο Ελληνικό Κοινοβούλιο, αλλά και σ’ αυτό της Τουρκίας. Υπάρχουν ή υπήρξαν κοινοβουλευτικοί προερχόμενοι από τη Σμύρνη και την Κωνσταντινούπολη, Ρωμιοί, Ελληνες.