Του Πάνου Σκουρολιάκου * Το κουκλοθέατρο είναι ένα είδος θεάτρου που δεν έχει εξελιχθεί ιδιαίτερα στην πατρίδα μας, όπως τουλάχιστον έχει συμβεί αυτό με άλλες χώρες της κεντρικής κυρίως Ευρώπης αλλά και της Βαλκανικής. Ακόμα και η χρησιμοποίησή του για εκπαιδευτικούς λόγους δεν καταλαμβάνει μεγάλο μέρος της μέσω του παιγνίου εκπαιδευτικής διαδικασίας. Το κουκλοθέατρο στους πολιτισμούς της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης, υπήρξε μια κοσμαγάπητη λαϊκή μορφή θεάτρου. Γύρω στον 20ό αιώνα, αξιοποιώντας αυτοί οι λαοί τη δυνατή παράδοση του είδους, το εξελίσσουν σε έντεχνο, έχοντας βοηθό τη γενναία κρατική υποστήριξη. Βεβαίως, και στο δικό μας πολιτισμικό απόθεμα υπάρχουν κουκλοθεατρικές δράσεις μέσα από θρησκευτικά - τελετουργικά δρώμενα. Στην Ήπειρο, κατά την άνοιξη, την εποχή δηλαδή που αναγεννάται η φύση είτε με την επιστροφή από τον Κάτω Κόσμο της Περσεφόνης είτε με την Ανάσταση του Χριστού, ενταφιάζεται ένα είδωλο (ο «Ζαφείρης»), στολισμένο με λουλούδια και αγιασμένο στην εκκλησία, ενώ συγκεκριμένα μοιρολόγια συνοδεύουν την «ταφή». Στον 20ό αιώνα όμως το είδωλο, η κούκλα δηλαδή, παραμερίζεται και τη θέση της παίρνει ένα παιδί, μετατρέποντας μια εθιμική τελετουργία σε παιχνίδι. Άλλα τέτοια εθιμικά δρώμενα συναντάμε στην Πελοπόννησο με την ονομασία «Φουσκοδένδρι», στην Αίγινα ως «Λειδινού» και ακόμα στους μετακινούμενους σαρακατσάνικους πληθυσμούς που ενταφιάζουν τη Μεγάλη…