του Πάνου Σκουρολιάκου Παντού στην Ευρώπη όπου υπήρχε το εβραϊκό στοιχείο άρχισε να ανθίζει το θέατρο Γίντις επηρεαζόμενο από τις κατά τόπους εθνικές θεατρικές παραδόσεις. Ως αυτοτελής θεατρικός οργανισμός εμφανίζεται στα 1876, όταν ο Αβραάμ Γκολντφέιντεν μετατρέπει σε θεατρική αίθουσα μια ταβέρνα Είναι ένα θέατρο που δημιουργήθηκε για να μείνει ζωντανή η μνήμη της προγονικής γλώσσας και των παραδόσεων. Είναι το θέατρο Γίντις που καλλιέργησαν οι Εβραίοι στην παλιά γερμανοεβραϊκή γλώσσα Γίντις. Ως γνωστόν, οι ιουδαϊκές κοινότητες δεν είχαν δικά τους γεωγραφικά όρια. Ήταν διασκορπισμένες παντού. Τα δικά τους όρια ήταν γλωσσικά. Πάνω σε αυτά τα γλωσσικά όρια λοιπόν στηρίχθηκε η δραματουργία τους. Τα πρώτα θεατρικά έργα στα Γίντις γράφτηκαν απλώς για να διαβάζονται. Αργότερα ζωντάνεψαν και σκηνικά. Κόντρα στις αυστηρές επιταγές του Δευτερονόμιου πήγαν οι Εβραίοι για να καλύψουν τη δυνατή ανάγκη του ανθρώπου για συμμετοχή στη θεατρική μέθεξη. Είτε ως δημιουργοί, είτε ως απλοί θεατές. Από τη ρωμαϊκή ακόμα εποχή υπήρχαν Εβραίοι ηθοποιοί. Από αυτόν τον παλιό κόσμο του χοντροκομμένου ρωμαϊκού θεάτρου Εβραίοι χορευτές, τραγουδιστές, θαυματοποιοί και γελωτοποιοί έβαλαν τον σπόρο και σιγά σιγά εξέλιξαν το θέατρο της φυλής τους. Αρωγός σε όλη αυτή τη διαδικασία ήταν οι ίδιες οι εβραϊκές παραδόσεις και υλικό για τα έργα η…