Γράφει ο Πάνος Σκουρολιάκος*
Στην «κοινωνία της τηλεόρασης» στην οποία έχουμε εγκλωβιστεί, θα πρέπει να υπάρχουν κανόνες και προστατευτικές για το κοινό διατάξεις. Θα πρέπει οι «πάροχοι περιεχομένου επίγειας ψηφιακής ευρυεκπομπής» να έχουν μαζί με τα γενναία δικαιώματά τους και υποχρεώσεις. Το σχέδιο νόμου «για τα κανάλια» όπως συνηθίζουμε να λέμε, είναι έτοιμο και έχει μπει σε διαβούλευση. Μαζί του και ένα άλλο εξ ίσου σημαντικό για το οπτικοακουστικό πεδίο, που είναι η δημιουργία Εθνικού Κέντρου Οπτικοακουστικών Μέσων και Επικοινωνίας (ΕΚΟΜΕ).
Το πρώτο νομοσχέδιο περιγράφει ακριβώς τις υποχρεώσεις και τα δικαιώματα των ιδιωτικών τηλεοπτικών σταθμών και βάζει σε τάξη το τοπίο. Το δεύτερο, δημιουργεί μια βάση δεδομένων, ένα ευρετήριο, όπου θα μπορεί κάποιος να βρει οτιδήποτε έχει καταγραφεί οπτικά ή ακουστικά στην Ελλάδα, από την εφεύρεση του τρόπου καταγραφής ήχου και εικόνας έως τα σήμερα.
Γιατί δεν προχώρησε το πρώτο νομοσχέδιο, εκείνο δηλαδή για τα κανάλια; Αυτό έχει να κάνει με το κολοβό Εθνικό Ραδιοτηλεοπτικό Συμβουλίου (ΕΣΡ). Πρόκειται για ένα εννεαμελές συμβούλιο που έχει μείνει με πέντε μέλη, λόγω παραιτήσεων και που βαρύνεται με ένα σωρό παραλήψεις. Στην αρμοδιότητα της Προεδρίας της Βουλής ήταν η διαδικασία τακτοποίησής του, για να προχωρήσει το εκ βάθρων νέο ΕΣΡ, ή έστω το συμπληρωμένο, στην υλοποίηση του νομοσχεδίου που θα είχε ψηφισθεί. Γιατί σημασία έχει, ποιο ακριβώς ΕΣΡ θα υλοποιήσει τον νέο νόμο. Εκείνο που δεν έβλεπε και δεν άκουγε αντιδεοντολογικές συμπεριφορές των καναλιών, καθ όλη τη διάρκεια της θητείας του; Παρ όλες τις εκκλήσεις της κυβέρνησης κατά το προηγούμενο διάστημα, το ΕΣΡ με ευθύνη της Προέδρου της Βουλής παρέμεινε κολοβό και σχολάζον…
Από το αποτέλεσμα των αυριανών εκλογών, θα κριθεί αν θα προχωρήσουν αυτά τα δύο σπουδαία νομοσχέδια. Αν θα μπει μια τάξη στη ζούγκλα της ιδιωτικής τηλεόρασης και αν σαν κράτος θα έχουμε ένα σημαντικό εργαλείο ενημέρωσης και τεκμηρίωσης στα οπτικοακουστικά, ή όχι.
Μπαίνουν κανόνες στο παιχνίδι λοιπόν. Στην πρώτη γραμμή, προϋποθέσεις και όροι που διασφαλίζουν την νομιμότητα, την πολυπόθητη διαφάνεια, καθώς και την πολιτική και πολιτισμική πολυμέρεια και πολυφωνία. Με τους «χάρτες συχνοτήτων», καθορίζονται οι συχνότητες και οι τεχνικές προδιαγραφές που οφείλουν να πληρούν οι πάροχοι εκπομπής εθνικής ή περιφερειακής εμβέλειας. Καθορίζονται οι προϋποθέσεις συμμετοχής των εταιρειών στη διαδικασία αδειοδότησης. Πλήρης διαφάνεια εδώ! Δίνει ακόμα τη δυνατότητα στην Τοπική Αυτοδιοίκηση να συμμετέχει με ανάλογες επιχειρήσεις που συστήνει η ίδια. Και τέλος, σε κοινοπραξίες που δρουν στον τομέα αυτόν. Καθορίζει αυστηρά το μετοχικό κεφάλαιο, τον τεχνολογικό εξοπλισμό, την κτιριακή υποδομή και ακόμα ορίζει τον αριθμό εργαζομένων σε κάθε σταθμό, αναλόγως της εμβέλειας του. Σε αυτό το νομοσχέδιο, υπάρχει πρόνοια και για τις συλλογικές συμβάσεις των εργαζομένων. Στο περιεχόμενο του εκπεμπόμενου προγράμματος, προβλέπονται εκπομπές λόγου και πολιτισμού, μετάδοση ειδήσεων στη νοηματική γλώσσα όπου οι παρουσιαστές επιλέγονται από προτεινόμενους από την Ομοσπονδία Κωφών Ελλάδος και άλλες διατάξεις που εξασφαλίζουν ένα πρόγραμμα που στοχεύει όχι μόνον στο καταναλωτικό κοινό, αλλά και σε άλλες, ιδιαίτερες ανάγκες, συγκριμένων ομάδων του κοινού. Η διεκπεραίωση της δημοπρασίας καθώς και οι όροι των χορηγούμενων αδειών, καθορίζονται με κρυστάλλινες και απολύτως διαφανείς διαδικασίες. Γιατί η μεγάλη πληγή της υπόθεσης των ιδιωτικών καναλιών είναι ο σφιχτός εναγκαλισμός τους με συμφέροντα που δημιούργησαν όλα αυτά τα χρόνια ένα ζοφερό τοπίο διαπλοκής και αδιαφάνειας.
Πολλά ακόμα είναι τα θέματα που προβλέπει αυτό το σχέδιο νόμου. Σημαντική όμως, είναι και η ίδρυση Δικτύου Επίγειας Ψηφιακής Ευρυεκπομπής. Η ΕΡΤ δηλαδή, θα παρέχει ψηφιακό σήμα σε τηλεοπτικούς σταθμούς πανελλήνιας ή περιφερειακής εμβέλειας, με φθηνό τιμολόγιο!
Στο άλλο νομοσχέδιο, για το Κέντρο Οπτικοακουστικών Μέσων, τακτοποιείται το τοπίο των Επιχειρήσεων Ηλεκτρονικών Μέσων Ενημέρωσης. Οργανώνεται μητρώο ώστε να λειτουργεί το σύστημα των διαφημίσεων, να εξασφαλίζονται τα έσοδα από τους φόρους και να προασπίζονται τα δικαιώματα των εργαζομένων και του κοινού.
Το ΕΚΟΜΕ θα συμβάλει μεταξύ άλλων και στην Επικοινωνιακή διπλωματία της χώρας. Τα Γραφεία Τύπου και Επικοινωνίας στις πρεσβείες και τα προξενεία μας θα έχουν το κατάλληλο και επαρκές υλικό για να υποστηρίξουν θέσεις και απόψεις της χώρας σε θέματα εθνικά, οικονομίας, πολιτικής, ιστορίας, πολιτισμού.
Τα δύο αυτά νομοσχέδια, δεν διορθώνουν απλώς, στρεβλώσεις και αδικίες ετών. Είναι παρεμβάσεις σύγχρονες, χρησιμοποιούν εργαλεία και μεθόδους υψηλής επάρκειας στην επικοινωνία και σε όσα καλά απορρέουν από αυτήν. Δεν είναι απλώς δύο «τεχνοκρατικά» νομοσχέδια. Είναι προτάσεις με ουσία, νόμοι με κοινωνική ευαισθησία και φροντίδα για τους πολλούς, μεροληπτώντας υπέρ των πιο αδύνατων στην κοινωνία αυτή όπου πάρα πολλά έχουν υποβαθμισθεί και διαλυθεί.
Από τις εκλογές της 20ης Σεπτέμβρη λοιπόν θα εξαρτηθεί αν θα αλλάξει κάτι και στο ραδιοτηλεοπτικό πεδίο, ή αν όλα θα παραμείνουν όπως τα ξέραμε, οδεύοντας μάλιστα προς τα χειρότερα…
* Ο Πάνος Σκουρολιάκος είναι μέλος της ΚΕ του ΣΥΡΙΖΑ και υποψήφιος βουλευτής Περιφέρειας Αττικής.