Του Πάνου Σκουρολιάκου*

Πώς να χωρέσεις σε ένα θεατρολογικό συνέδριο το μέγεθος του σκηνοθέτη, μεταφραστή, μουσικού, φιλόλογου – ερευνητή, του πανεπιστημιακού δάσκαλου και του μέλους της Ακαδημίας Αθηνών Σπύρου Α.  Ευαγγελάτου. Είναι αδύνατον! Παρ όλα αυτά, οι συνάδελφοι και μαθητές του στο Τμήμα  Θεατρικών Σπουδών της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, οργάνωσαν ένα υποδειγματικό επιστημονικό συνέδριο, ζωντανό, ευαίσθητο, ακριβές και εξαιρετικά  ενδιαφέρον. Γύρω στους 50  επιστήμονες και δημιουργοί συμμετείχαν με ανακοινώσεις, παρεμβάσεις και συζητήσεις σε στρογγυλά τραπέζια.

Πρωτόπαιξα στο «Αμφι – Θέατρο» του Σπύρου Α. Ευαγγελάτου πρωτόβγαλτος ηθοποιός το 1999 στην «Ψυχοστασία», (παράσταση βασισμένη σε σπαράγματα από χαμένες τραγωδίες του Αισχύλου). Γνώρισα λοιπόν έναν σκηνοθέτη στον οποίο συνυπήρχαν  ταυτόχρονα και έντονα  το Απολλώνιο και το Διονυσιακό πνεύμα. Ερχόταν στην πρώτη ανάγνωση του έργου με ένα τεράστιο θεωρητικό απόθεμα. Επιστήμονας – ερευνητής και διανοούμενος ο ίδιος είχε εξαντλήσει το θεωρητικό πεδίο του προς παράσταση κειμένου και ήταν έτοιμος να αντιμετωπίσει όλες τις ιδιαιτερότητες  του, κρυφές ή φανερές. Όταν όμως έμπαινε στην πρόβα, μετατρεπόταν σε ένα παλλόμενο Διονυσιακό σώμα. Μια  δυνατή θεατρική μηχανή που παρήγαγε έργο σπουδαίο, μη διστάζοντας να φτάσει στα άκρα της πρακτικής του θεάτρου. Με μέτρο και γούστο, αναμετράται με το ένστικτο. Το αφήνει να τον οδηγήσει στις προτάσεις του προς τους συνεργάτες του και να εκμεταλλευτεί ότι καλύτερο έχουν να του δώσουν. Αποδέχεται την υποκριτική εισήγηση είτε του πιο λόγιου ηθοποιού, είτε του πιο αυθεντικού μπουλουξή. Στο  τέλος όμως, θα έχουν τα πάντα ενταχθεί στην παράσταση που φέρνει την δική του σφραγίδα.

Ο ΣΑΕ, διδάσκει  τους ηθοποιούς του, χωρίς να δίνει την εντύπωση πως διδάσκει. Σε οδηγεί να ανακαλύψεις τον δικό σου, προσωπικό τρόπο. Σε βάζει σε ένα κλίμα. Δείχνει έναν δρόμο.  Ακολουθείς τις ράγες τις οποίες τελικά συνδιαμορφώνεις με τα δικά σου υλικά. Δεν σε έχει «καπελώσει» όμως. Δεν σου έχει επιβάλει τίποτα. Σε έχει εμπνεύσει στο να δημιουργήσεις και να ακολουθήσεις ένα όραμα,ορισμένο και  με σαφήνεια, από την πρώτη πρόβα. Η θεωρητική δύναμη την οποία σημειώσαμε πιο πάνω, επιβεβαιώνει τώρα τις υπηρεσίες της για την οργάνωση και επιτυχία της παράστασης.

Ανέβασε έργα του αρχαίου δράματος, του παγκόσμιου ρεπερτορίου και βέβαια   όπερα, το αγαπημένο του είδος,  κληρονομιά από τον συνθέτη πατέρα του  ΑντίοχοΕαγγελάτο και την αρπίστρια μητέρα του Ξένη Μπουρεξάκη. Εκείνη η περιοχή όμως στην οποία έχει αποκλειστικότητα  στα θεατρικά πράγματα της πατρίδας μας, είναι τα παλιά άγνωστα κείμενα, τα οποία γίνονται με την γνώση και την έμπνευσή του σπουδαίες παραστάσεις. Κάποια από αυτά μάλιστα έχουν γίνει και διεθνείς επιτυχίες, όπως η «Ιφιγένεια Εν Ληξουρίω» (1720), του κεφαλλονίτη Πέτρου Κατσαίτη που παίχτηκε στο Φεστιβάλ Εδιμβούργου και στο RoundHouseTheater του Λονδίνου, με την Λήδα Τασοπούλου ανεπανάληπτη Ιφιγένεια. Να μνημονεύσουμε ακόμα τον «Δαβίδ» (18^ος αι.) άγνωστου χιώτη ποιητή, τον «Γουανάκο» (1901)  του  Γ. Ψυχάρη και πολλά άλλα.

Ο ΣΑΕ αγαπά σέβεται και οδηγείται από τα κείμενα. Τα υπερασπίζεται με γνώση και πάθος. Παίζαμε στο Ηρώδειο την σπουδαία παράσταση του με τον «Ερωτόκριτο» του Β. Κορνάρου. Στον χαιρετισμό, έβγαινε πάντα και  υποκλινόταν στο κοινό. Μου αφηγούνται φίλοι θεατές την στιχομυθία ανάμεσα σε ζευγάρι ηλικιωμένων. «Ποιος είναι αυτός;» ερωτά η κυρία. «Ο Κορνάρος!» απαντά με αυτοπεποίθηση ο κύριος. Έχω την αίσθηση πως κάθε φορά που ανεβάζαμε ένα έργο, ο Ευαγγελάτος υπερασπιζόμενος όπως σημείωσα πιο πάνω το κείμενο, γινόταν ο Κορνάρος, ο Κατσαίτης, ο Σαίξπηρ, ο Μολιέρος ο Αισχύλος.

Ατελείωτα αυτά που θέλω να αφηγηθώ για τον δάσκαλό μου στο θέατρο, και ο χώρος μικρός. Σταματώ λοιπόν, ευχόμενος να είναι γερός και πάντα δημιουργικός  σε όλα όσα  διαπρέπει,  με επίκεντρο πάντα τη Σκηνή,  γιατί αυτός ο τόπος έχει ανάγκη από δυνατά φώτα σαν αυτά που εκπέμπει χρόνια τώρα ο Σπύρος Α. Ευαγγελάτος.

 *Ο Πάνος Σκουρολιάκος είναι μέλος της ΚΕ του ΣΥΡΙΖΑ και βουλευτής της Περιφέρειας Αττικής.

Πηγή: εφημερίδα η Η Αυγή