Πάνος Σκουρολιάκος: Επιστρέφω στον κύκλο της συστηματικής συγγραφής

 

  • 27.10.2013

Είναι από τους ελάχιστους γραφιάδες που δεν βαρυγκομούν όταν τους ζητήσεις να κόψουν ένα κείμενό τους. “Άσκηση γραφής” αποφαίνεται ορθά κοφτά, και σε ελάχιστο χρόνο το αποτέλεσμα της “κοπτοραπτικής” του αποδεικνύεται εφάμιλλο, αν όχι καλύτερο, της πρώτης γραφής. Κάθε Σάββατο από τις σελίδες της “Αυγής” με τα “Πολυ-πολιτισμικά” του σκαλίζει το πολιτικό μεδούλι του πολιτισμού αναδεικνύοντας μια γραφή ασκημένη σε πιο δύσκολα πεδία.

Παλιά καραβάνα στο θέατρο ο Πάνος Σκουρολιάκος. Ηθοποιός με περγαμηνές και σπάνιο ήθος, σκηνοθέτης και δάσκαλος, επιτυχημένος καλλιτεχνικός διευθυντής στο ΔΗΠΕΘΕ Λαμίας, με την πρόσφατη κυκλοφορία της συλλογής διηγημάτων “Ξύλινα, χάλκινα, πνευστά” από τις Εκδόσεις του Αυγούστου αποδεικνύεται και πεζογράφος αξιώσεων. Από τη θητεία του στην μπάντα της Νέας Σμύρνης, στα χρόνια τα μαθητικά, προέκυψε ο τίτλος της συγκεντρωτικής αυτής έκδοσης που περιλαμβάνει τις δύο πρώτες συλλογές διηγημάτων του, την “Αγκούσα” και την “Άδεια Πλατεία”.

Γραμμένες την περίοδο της νεότητας, έρχονται με αναλλοίωτη τη νεανική τους φρεσκάδα να “κουμπώσουν” στην εποχή μας, αφού οι ιστορίες του ιχνογραφούν έναν “θίασο αγνώστων στην αρχή μεταξύ τους, αλλά που τους ενώνει το μεγάλο φορτίο της μοναξιάς και της κοινής λύπης”, όπως λέει γι’ αυτές ο ποιητής Γιώργος Μαρκόπουλος.

Ήταν τότε στα χρόνια της μαθητείας στην μπάντα της Νέας Σμύρνης, πάνω – κάτω, που γνώρισε και μια άλλη σπουδαία κυρία. Έκτοτε δεν την εγκατέλειψε ποτέ. Η Αριστερά και η τέχνη στην περίπτωση του είναι άρρηκτα συνδεδεμένες μεταξύ τους.

“Πώς θα απευθυνθείς μέσα από μία παράσταση ή μέσα από ένα βιβλίο στους συνανθρώπους, συμπολίτες, στο κοινό, όπως θέλει ας το πει ο καθένας, αν δεν έχεις απόλυτη συναίσθηση του περιβάλλοντος μέσα στο οποίο ζει αυτός στον οποίο απευθύνεσαι, των προβλημάτων που αντιμετωπίζει, των ονείρων και επιθυμιών του” λέει και όλα αυτά τα χρόνια επιμένει να αναδεικνύει τον κοινωνικό ρόλο της τέχνης. Μέσα από το θέατρο, με τα γραπτά του, από τους κόλπους του ΣΥΡΙΖΑ. Για όλα αυτά μας μιλάει σήμερα ο Πάνος Σκουρολιάκος.

 

Συνέντευξη στην Πόλυ Κρημνιώτη

 

Η “νέα σοδειά” είναι κάτι περισσότερο

* Επιστροφή στη συγγραφή ή επανεκκίνηση είναι τα “Ξύλινα, Χάλκινα, Πνευστά”;

Επιστρέφω στον κύκλο της συστηματικής συγγραφής απ’ όπου είχα αποχωρήσει το 1985. Αυτά τα διηγήματα είναι γραμμένα σε πολύ νεαρή ηλικία, και είχαν τότε δημοσιευτεί στη “Λέξη”, το “Τραμ”, τα “Γράμματα και Τέχνες” και άλλα περιοδικά. Η δουλειά μου στην πεζογραφία βάδιζε παράλληλα με την παρουσία μου στο θέατρο. Όταν άρχισαν να μεγαλώνουν οι θεατρικές μου υποχρεώσεις, έπρεπε να διαλέξω τι από τα δύο θα κάνω. Η ισχυρή ανάγκη μου ήταν να κάνω θέατρο και η λογοτεχνική μου δραστηριότητα απλώς ανεστάλη. Εικοσιτόσα χρόνια μετά ήρθε η ώρα να ξαναρχίσω και θα ‘θελα η νέα εσοδεία να μην είναι απλώς συνέχεια της παλιάς, αλλά ένα βήμα μπροστά και διαφορετικά απ’ αυτά που έχω κάνει έως τώρα. Προς το παρόν υπάρχουν σημειώσεις και σκέψεις. Σαν άνθρωπος του θεάτρου όμως έχω την ανάγκη να ανακαλύψω την ατμόσφαιρα μέσα στην οποία θα κινηθούν τα νέα πράγματα.

 

* Θα είναι πάλι ποιητικές ιστορίες;

Το πιθανότερο είναι ένα είδος που μ’ ενδιαφέρει και μου αρέσει γιατί δεν επιβάλλει τετελεσμένα στον αναγνώστη, αλλά τον καλεί να κάνει το δικό του ταξίδι μέσα από τα κείμενα.

 

* Ηθοποιός, συγγραφέας, αρθρογράφος και παράλληλα ενεργά δρων στην πολιτική σκηνή…

Είναι άρρηκτα συνδεδεμένα αυτά μεταξύ τους. Πώς θα απευθυνθείς μέσα από μία παράσταση ή μέσα από ένα βιβλίο στους συνανθρώπους, συμπολίτες, στο κοινό, όπως θέλει ας το πει ο καθένας, αν δεν έχεις απόλυτη συναίσθηση του περιβάλλοντος μέσα στο οποίο ζει αυτός στον οποίο απευθύνεσαι, των προβλημάτων που αντιμετωπίζει, των ονείρων και επιθυμιών του.

 

* Τώρα, με τις δυσκολίες που περνάμε, το κοινό εξακολουθεί να πηγαίνει θέατρο, να ακουμπάει στην τέχνη;

Όταν ήμουν νέος ηθοποιός, μαθαίναμε από τους ηλικιωμένους ομότεχνους της εποχής ότι τα θέατρα κατά την περίοδο της γερμανικής Κατοχής ήταν κατάμεστα. Ήταν κάτι που δεν μπορούσα να αντιληφθώ. Το βιώνω τώρα που στην εποχή της κρίσης το κοινό θέλει να ακουμπήσει κάτι ζωντανό, αληθινό και ουσιαστικό όπως είναι το θέατρο και να ταξιδέψει μαζί του όχι για να ξεχαστεί, αλλά για να επιχειρήσει ένα ταξίδι αυτογνωσίας και να οργανώσει τις δικές του διεξόδους. Τα καλά πράγματα φαίνονται περισσότερο τώρα και εξ αιτίας της κατάρρευσης ενός συστήματος λάιφ στάιλ που προέβαλλε πολιτιστικά προϊόντα με ένα περιτύλιγμα άσχετο από την ουσία της τέχνης. Ακόμα οι δυσκολίες έχουν δημιουργήσει νέες ομάδες, έχουν εμπνεύσει και τους παλιότερους για νέες δράσεις με καινούργια πολιτισμικά εργαλεία σε χώρους, επιλογές ρεπερτορίων, τρόπους επικοινωνίας κ.λπ.

 

* Οι καλλιτέχνες, οι διανοούμενοι συναισθάνονται τον ρόλο τους αυτή την κρίσιμη περίοδο;

Άλλοι ναι, άλλοι όχι, άλλοι λίγο, άλλοι περισσότερο. Θα πρέπει όμως να αναρωτηθούμε αν δίνεται η δυνατότητα από τα κυρίαρχα μέσα στους καλλιτέχνες που θέλουν να μιλήσουν ώστε να το κάνουν. Εγώ σέβομαι και τους συστημικούς διανοούμενους γιατί είτε από άποψη είτε από ανάγκη επιβίωσης έχουν διαλέξει να στολίζουν με φθηνά καθρεφτάκια το απαίσιο πρόσωπο της κρίσης που μας έχει επιβληθεί. Εγώ, συμμετέχοντας στην απεργία των ηθοποιών του περασμένου Μαρτίου, απεργούσα για τους συναδέλφους που εργάζονται με τον βασικό μισθό. Δεν με αφορούσε άμεσα δηλαδή, αντίθετα αφορούσε συναδέλφους μου στον θίασο οι οποίοι δεν απήργησαν. Αποπέμφθηκα από τον θίασο και το ΣΕΗ με άφησε ακάλυπτο. Ο αντιμνημονιακός βουλευτής Χαϊκάλης, που ήταν απεργοσπάστης, συνεχίζει τον αγώνα του για το καλό του ελληνικού λαού.

 

* Τελικά αυτός ο κορσές του αντιμνημονίου μάλλον είναι πολύ φαρδύς, χωράει τους πάντες.

Μέχρι και τη Χρυσή Αυγή χώρεσε. Εδώ πρέπει ο καθένας να πάρεις τις ευθύνες του, και τα πολιτικά κόμματα και, κυρίως, οι πολίτες.

 

* Μια βουβαμάρα απλώνεται και στον κόσμο. Σας ανησυχεί;

Νομίζω ότι ο κόσμος είναι φοβισμένος. Κανείς δεν βγαίνει να πει ευθέως στην κοινωνία “απαγορεύομεν και διατάσσομεν”, το υποβάλλουν όμως καθημερινά με ενέργειες όπως το κλείσιμο της ΕΡΤ ετσιθελικά και χωρίς πρόγραμμα, η καθημερινή εκποίηση της δημόσιας περιουσίας και η στοχοποίηση της Αριστεράς ως μίας ημιπαράνομης κατάστασης στην οποία στοχοποιείται οποιοσδήποτε την υποστηρίξει. Κι όταν λέω Αριστερά, εννοώ Αριστερά κι όχι κάποια κομμάτια που συγκυβέρνησαν με τον τέως αρχηγό της νεολαίας του δικτάτορα Παπαδόπουλου.

 

* Με τη σύλληψη του αρχηγού, βουλευτών και μελών της Χρυσής Αυγής, με τη γνωστοποίηση στον πολύ κόσμο της εγκληματικής δράσης της, θεωρείτε ότι ξεμπερδέψαμε με τον νεοναζισμό;

Όχι βέβαια. Όπως δεν ξεμπερδέψαμε με την κακή διαχείριση του εθνικού μας πλούτου επειδή καταδικάστηκε ο κ. Τσοχατζόπουλος. Θεωρώ ότι στο κράτος υπάρχει ένα πανίσχυρο υπόστρωμα που δημιουργεί αυτά τα φαινόμενα και τα αναπαράγει. Είναι δυνάμεις που αγωνίζονται να μην αλλάξει τίποτα σ’ αυτή τη χώρα, να μην αποκαλυφθεί τίποτα και διαβεβαιώνουν τον λαό πως αυτοί που του πήραν το κεφάλι θα το ξανακολλήσουν ως διά μαγείας και γι’ αυτό πρέπει να τους εμπιστεύεται και να κάνει υπομονή.

 

* Με τον διωγμό που υφίσταται στις μέρες μας η εκπαίδευση, γενική και καλλιτεχνική, πώς μπορούμε να ξεμπερδέψουμε;

Έχουν αποφασίσει ότι στην Ελλάδα δεν πρέπει να παράγεται τίποτα. Μπορούμε να φέρουμε μήλα από τη Χιλή, ρούχα από την Κίνα, μηχανήματα από τη Γερμανία. Θέλουν να φέρνουμε και επιστήμονες και καλλιτέχνες από την αλλοδαπή. Δεν χρειάζεται λοιπόν τα σχολειά και τα πανεπιστήμια να παράγουν εγγράμματους Έλληνες. Αυτό δεν θα αλλάξει αν δεν αλλάξει ο συνολικός σχεδιασμός για την ανάπτυξη στη χώρα μας. Μια ανάπτυξη που δεν θα είναι συνώνυμο της εκποίησης του εθνικού πλούτου, αλλά ενός νέου σχεδίου που έχουμε ανάγκη και που μόνο πολιτικές δυνάμεις με όραμα και πλήρη συναίσθηση του ρόλου τους μπορούν να εκπονήσουν. Είμαι σίγουρος πως αυτοί που μας κυβέρνησαν μέχρι τώρα ούτε όραμα ούτε συναίσθηση του ρόλου τους διαθέτουν.

source:http://www.avgi.gr/article/1201275/panos-skouroliakos-epistrefo-ston-kuklo-tis-sustimatikis-suggrafis