Του Πάνου Σκουρολιάκου *
Στη μακραίωνη πορεία τους οι λαοί και, ο δικός μας ιδιαίτερα, εμπνεύσθηκαν και αντιμετώπισαν τις δύσκολες φάσεις της διαδρομής τους από εκείνο το έντεχνο απόσταγμα σοφίας και ομορφιάς, ντύνοντας το με τα χρώματα της ψυχής τους, απέναντι σε επώδυνες περιστάσεις και καταστάσεις
Να μιλήσουμε, λοιπόν, για θέματα πολιτισμού εν όψει της πιο σκληρής διαπραγμάτευσης από ενάρξεως κρίσης και Μνημονίων. Και για να εξηγούμαστε, οι πιο δύσκολες διαπραγματεύσεις είναι εκείνες όπου ο απέναντι δεν έχει πολλά περιθώρια χρόνου και ελιγμών. Τότε είναι που γίνεται απόλυτα αδίστακτος. Όμως και ο άλλος διαπραγματευόμενος, με την πλάτη στον τοίχο και έχοντας διανύσει μια έρημο και ζούγκλα μαζί, που έχει πάρει στις πλάτες του τις αμαρτίες του κόσμου, συνεχίζει να παλεύει με νύχια και με δόντια. Ξέρει πως έχει μέχρι τώρα κερδίσει με απώλειες και με οδυνηρές επιλογές. Αλλά έχει κερδίσει. Είναι εδώ και, είναι όρθιος, για να τους αντιμετωπίσει μέχρι την οριστική απομάκρυνση από αυτόν τον τελευταίο επικίνδυνο «κάβο» όπως συνηθίζουμε να λέμε.
Τότε, δηλαδή τώρα, είναι που έχει ανάγκη την έννοια του πολιτισμού. Τέτοιες ώρες είναι που μπορεί να αντλήσει κουράγιο και δύναμη από τα αγαθά του. Δεν εννοώ βέβαια πως θα διαβάσει ένα ποίημα και αυτομάτως θα λυθούν οι διαφορές με τους δανειστές. Υποστηρίζω, όμως, πως ένας λαός που έχει πολιτισμικό απόθεμα μπορεί να δει με ψύχραιμο μάτι τη δύσκολη πραγματικότητα και να την αντιμετωπίσει με επιτυχία.
Στη μακραίωνη πορεία τους οι λαοί και, ο δικός μας ιδιαίτερα, εμπνεύσθηκαν και αντιμετώπισαν τις δύσκολες φάσεις της διαδρομής τους από εκείνο το έντεχνο απόσταγμα σοφίας και ομορφιάς, ντύνοντας το με τα χρώματα της ψυχής τους, απέναντι σε επώδυνες περιστάσεις και καταστάσεις. Ήταν ο δύσκολος πόλεμος με τους Λακαιδεμόνιους που γέννησε στην Αθήνα τα φιλειρηνικά έργα του Αριστοφάνη. Και ήταν η συνειδητοποίηση της ματαιότητας του πολέμου μαζί με τη μεγαλόψυχη αναγνώριση των αρετών του εχθρού που γέννησαν τους «Πέρσες» του Αισχύλου. Ήταν οι αγώνες για την ελευθερία που έπλεξαν τον μακρύ μουσικό ιστό των τραγουδιών της κλεφτουριάς και η λαχτάρα για τη δημοκρατία που αποτύπωσε στιχουργικά ο Ρίτσος και ανέδειξε μουσικά ο Θεοδωράκης.
Είναι αυτό το απόθεμα πολιτισμού που οδηγεί με πείσμα στην υπεράσπιση των πολλών κόντρα στους ολίγους και εκλεκτούς της δικής μας και της παγκόσμιας συμμαχίας του νεοφιλελευθερισμού, με όποια εκδοχή ή μανδύα εμφανίζεται. Έχουν τα πάντα. Μέσα ενημέρωσης, επιστήμονες και υπαλλήλους στην υπηρεσία της διαστρέβλωσης που φτάνουν να γονατίσουν πολλές χώρες.
Εμείς, λοιπόν, έχουμε την Ιστορία και τα αγαθά του πανανθρώπινου πνεύματος με το μέρος μας. Αντλούμε από αυτά και αντιμετωπίζουμε τα δύσκολα. Εκείνοι μας μετράνε με τα δικά τους μέτρα. Μας ζυγίζουν με τις δικές τους αξίες και νομίζουν πως θα τελειώσουν γρήγορα και εύκολα με εμάς. Αυτός είναι ο δικός τους πολιτισμός. Οι ψυχρές καταδίκες. Τα κροκοδείλια δάκρυα του ζάπλουτου για τον φτωχούλη. Το σύνδρομο του φιλάνθρωπου. Η ιδεολογία και η πρακτική του κολλητού, του γρηγορόσημου και του «δικού τους παιδιού». Γιατί κυβέρνησαν σε εποχές που το χρήμα έρεε στους δρόμους. Αυτό το χρήμα που χρωστάμε. Που έγινε το χρέος που μας πνίγει. Αυτό που μας κληροδότησαν και για το οποίο μας κουνούν το δάχτυλο.
Εμείς πασχίζουμε και πετυχαίνουμε κάθε μέρα πολλές νίκες που μένουν κρυμμένες τις περισσότερες φορές. Και στον χώρο του πολιτισμού. Όπως η αποκατάσταση στη δουλειά μόλις προχθές των υπό απόλυση αρχαιοφυλάκων με πολιτική απόφαση της υπουργού, που αποκρυσταλλώθηκε με νομοθετική παρέμβαση στη Βουλή των Ελλήνων. Ή, η χθεσινή τροπολογία για τη διασφάλιση του αρχαιολογικού νόμου στο νομοσχέδιο που απλουστεύει (επιτέλους) τις διαδικασίες για την έναρξη μιας επιχειρηματικής δραστηριότητας. Εδώ έπρεπε να ισορροπήσουμε ανάμεσα στις ιδιαιτερότητες της ελεύθερης επιχειρηματικότητας με την προστασία του αρχαιολογικού περιβάλλοντος της χώρας. Αλλά ποιος νοιάζεται για τους αρχαιοφύλακες, ποιος νοιάζεται γι’ αυτούς που ευεργετούνται από την κάρτα αλληλεγγύης, για τα 2,5 εκατομμύρια ανασφάλιστους που έχουν πια πρόσβαση στο σύστημα υγείας.
Αντλώντας, λοιπόν, από τον δικό τους πολιτισμό, αλαλάζουν, παραπληροφορούν, ψεύδονται. Προσπαθούν να κάνουν το πέρασμα του κάβου αδύνατο. Όμως αυτόν τον κάβο, τον περνάμε με τις αξίες του πολιτισμού της προσφοράς, της αλληλεγγύης, της εργασίας και των δικαιωμάτων του λαού.
Και θα τον περάσουμε με το κεφάλι ψηλά!
* Ο Πάνος Σκουρολιάκος είναι μέλος της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ και βουλευτής Περιφέρειας Αττικής