Το αερικό της αυλαίας

14.12.2013 Δεν υπάρχει πιο θνησιγενής, πιο στιγμιαία μορφή τέχνης, από την τέχνη της υποκριτικής. Εξαφανίζεται τη στιγμή που γεννιέται πάνω στο σανίδι. Με το τέλος της παράστασης υπάρχει το τυπωμένο έργο, το σκηνικό, τα κοστούμια δεν υπάρχει όμως η υποκριτική που συνδέει και ζωντανεύει όλα τα επιμέρους στοιχεία της. Ένα αερικό είναι η τέχνη του θεατρίνου που χάνεται με το κλείσιμο της αυλαίας. Κι αυτό οι ηθοποιοί το ξέρουν πολύ καλά. Αναλλοίωτη παραμένει η υποκριτική τους κατάθεση στον κινηματογράφο, την τηλεόραση και το ραδιόφωνο. Εκεί όπου το μέσον «κλειδώνει» τη στιγμή και τη διασώζει ες αεί ίδια και απαράλλακτη! Ίσως γι' αυτό οι θεατρίνοι θεωρούν ως μέγιστη επιβράβευση την επιτυχία τους στο θέατρο. Εκεί όπου ο ηθοποιός με το κοινό βρίσκονται στην πιο ζωντανή, ελεύθερη και δημιουργική σχέση. Μικρογραφία ζωής ο βίος στο σανίδι. Από την προετοιμασία στη σχολή θεάτρου, στην πρώτη παρουσία, τη σταδιακή συνειδητοποίηση του υπέροχου κόσμου της πρόβας, της σκηνής, του παρασκηνίου, της πρεμιέρας, την αποτυχία, την επιτυχία. Περνώντας τα χρόνια και μένοντας κανείς στον κόσμο του θεάτρου, κρατά ελάχιστα χειροπιαστά. Φωτογραφίες, αποκόμματα κριτικών, κάποια «φροντιστηριακά» ρόλων (ένα ψεύτικο μουστάκι, ένα δαχτυλίδι, ένα σκουφί...). Τον πλούτο, τον κουβαλά μέσα του. Οι αναμνήσεις του σανιδιού είναι παντοδύναμες. Γνωστή…

Continue Reading Το αερικό της αυλαίας

ΝΕΑ ΚΑΙ ΩΡΑΙΑ σε ελεύθερη πτώση

15.08.2013

Μπήκε στη ζωή μας ως ελκυστική απαστράπτουσα σταρ απέναντι στη σοβαρή, συντηρητική και εν πολλοίς άνευρη Δημόσια Τηλεόραση. Και το όνομα αυτής «Ιδιωτική Τηλεόραση» και για κάποιους «Ελεύθερη Τηλεόραση». (more…)

Continue Reading ΝΕΑ ΚΑΙ ΩΡΑΙΑ σε ελεύθερη πτώση

Γιατί χαίρεται ο κόσμος

  03.08.2013 Παιδί: Γιατί χαίρεται ο κόσμος και χαμογελά, πατέρα; Πατέρας: Έλα μου ντε! Κι όμως. Οι δικτατορίες χρειάζονται τον πολιτισμό, τουλάχιστον όσο χρειάζονται και τα τανκς. Για να καταδυναστεύσεις έναν λαό, θα πρέπει να τον πείσεις πως η κατάργηση της ελευθερίας του γίνεται για το καλό του. Ποιος θα το κάνει αυτό; Ο πραξικοπηματίας συνταγματάρχης; Ο εγκάθετος ξένων υπηρεσιών δικτάτορας; Η αστυνομία; Όχι βέβαια. Εδώ απαιτείται η συνεργασία ανθρώπων της τέχνης. Του πολιτισμού. Αναζητείται η αρωγή ευαίσθητων ψυχών που αντιλαμβάνονται τις «ιστορικές ανάγκες» και στρατεύονται «για το καλό της πατρίδος». Είτε με απροκάλυπτη δράση, είτε με απλές δηλώσεις, είτε με τη σιωπηρή συνεργασία τους. Τον αιώνα που πέρασε, ο ελληνισμός γνώρισε αρκετές δικτατορίες. Οι πιο... διάσημες είναι στην Ελλάδα η δικτατορία του Μεταξά, ή της «4ης Αυγούστου», το 1936, η δικτατορία των συνταγματαρχών, ή «21ης Απριλίου 1967», και στην Κύπρο το πραξικόπημα του Σαμψών το καλοκαίρι του 1974, με τα γνωστά αποτελέσματα. Στην Κύπρο η χούντα δεν πρόλαβε να μακροημερεύσει. Ο Μεταξάς όμως και ο Παπαδόπουλος έχουν να επιδείξουν λαμπρές επιτυχίες στο πεδίο της τέχνης και του πολιτισμού. Τετάρτη Αυγούστου αύριο, και ας «τιμήσουμε» την επέτειο με δυο λόγια για τις καλλιτεχνικές της ανησυχίες. Η νεολαία ήταν πάντα προνομιακό…

Continue Reading Γιατί χαίρεται ο κόσμος

1990: Πρόβα τζενεράλε για το κλείσιμο της ΕΡΤ

27.07.2013 Τω καιρώ εκείνω, το 1990 δηλαδή, εγένοντο εκλογές, οι οποίες ανέδειξαν τη Νέα Δημοκρατία στην κυβέρνηση και τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη στην πρωθυπουργία. Ο K. Μητσοτάκης, ως υπέρμαχος της απεριόριστης ελευθερίας στην αγορά, άναψε το πράσινο φως και συνετελέσθη επί των ημερών του η γέννηση της ιδιωτικής τηλεόρασης. Είχε προηγηθεί η ελεύθερη ραδιοφωνία, με πρωταγωνιστή τον Μιλτιάδη Έβερτ ως δήμαρχο Αθήνας. Εμβληματικός σταθμός ο 9.84, με άρωμα ελευθερίας και φρεσκάδας. Με την επικράτηση της Νέας Δημοκρατίας στις εκλογές όμως, ο σταθμός σίγησε. Πέταξε έξω όλους τους συνεργάτες του και συνέχισε με καινούργιους και πιο... ημέτερους. Ένα Σάββατο βράδυ λοιπόν, κατεβαίνοντας στον σταθμό για την εκπομπή μου, βάζοντας να ακούσω τον σταθμό στο ραδιόφωνο του αυτοκινήτου, εισπράττω μια εκκωφαντική σιωπή. Το μαύρο στην ελεύθερη ραδιοφωνία ήταν γεγονός. Το επέβαλαν οι ίδιοι που τη δημιούργησαν. Τη δημιούργησαν γιατί τους συνέφερε και την «αποσύνδεσαν» γιατί έτσι τους συνέφερε στη συνέχεια! Στη Λιοσίων, απ' όπου εξέπεμπε ο σταθμός, η πόρτα ήταν κλειστή. Τις επόμενες μέρες συνελεύσεις επί συνελεύσεων δεν κατέληξαν πουθενά, γιατί οι αποφάσεις ήταν προειλημμένες, αλλά και γιατί κάποιοι συζητούσαν με τους «υπεύθυνους» μπαίνοντας από την πίσω πόρτα. Η ΕΡΤ εκείνη την εποχή ήταν παντοδύναμη. Παρ' όλες τις δυσλειτουργίες και αμαρτίες της, εξέπεμπε ένα πρόγραμμα όπου,…

Continue Reading 1990: Πρόβα τζενεράλε για το κλείσιμο της ΕΡΤ

ΤΟ ΔΙΚΟ ΜΑΣ «ΚΑΛΟ ΚΟΥΡΑΓΙΟ»

  21.12.2013 Αυτή η κυβερνητική αλλαγή δεν θα είναι σαν τις άλλες. Είχαμε συνηθίσει από το '74 και 'δώ να πέφτει η μία κυβέρνηση και να έρχεται η άλλη έτσι απλά, αυτονόητα, σαν από πάτημα του τηλεκοντρόλ σχεδόν. Και ξέρετε γιατί; Γιατί καμία ισορροπία δεν κινδύνευε. Οι συμφωνίες είχανε γίνει. Oι ίδιες πολιτικές εφαρμόζονταν στο ακέραιο. Άλλαζε απλώς το περιτύλιγμα. Όταν χρειαζόταν, δινόντουσαν και κάποιες ανάσες. Η Αριστερά πρωταγωνιστεί και πάλι στην ελληνική πολιτική σκηνή. Αυτή τη φορά όχι ως διωκόμενη και αμυνόμενη, αλλά, βήμα ελπιδοφόρο, έρχεται να απαντήσει στις προσδοκίες ενός λαού ταλαιπωρημένου Κατά τα άλλα οι «βάσεις του θανάτου» έμεναν, εν μέσω μιας παράστασης όπου κάποιοι υποδύονταν ότι αγωνίζονταν για να φύγουν. Τα «τζάκια», παλιά και νέα, ενέμοντο το κράτος, αλλά κάποιοι μιλούσαν για σοσιαλισμό. Και όταν τελείωνε το καντηλάκι του «σοσιαλισμού», ενέσκηπτε η φιλόπατρις -πλην όμως πραγματίστρια- δεξιά να συνεχίσει. Χωρίς φιοριτούρες και περιστροφές. Με τον πέλεκυν του «νόμου και της τάξεως», του οποίου την αποκλειστικότητα παλαιόθεν διαθέτει άλλωστε. Τούτων δοθέντων, λοιπόν, πώς να σκέπτονται πολλοί συμπολίτες μας. Αφού, σου λέει, όλοι αυτοί τα κάνανε ρόιδο, θα έρθει ο ΣΥΡΙΖΑ. Κι επειδή ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει έρθει ακόμα, τα βάζουν με τον ΣΥΡΙΖΑ. Τι κάνετε; ρωτάνε. Θα ξεσηκώσετε τον κόσμο;…

Continue Reading ΤΟ ΔΙΚΟ ΜΑΣ «ΚΑΛΟ ΚΟΥΡΑΓΙΟ»

Ούτε ο Αριστοφάνης δεν το φαντάστηκε!

07.12.2013 Ούτε ο ευφάνταστος Αριστοφάνης δεν είχε συλλάβει κάτι σαν αυτό πού ζούμε σήμερα στην Ελλάδα! Ο μέγιστος των κωμωδιογράφων σκαρφίστηκε για την εποχή του, τα πιο απίθανα πράγματα. Και τα έκανε υποθέσεις των κωμωδιών του. Στη «Λυσιστράτη», βάζει τις γυναίκες -το απόλυτο τίποτα της εποχής του δηλαδή- να κηρύσσουν σεξουαλική απεργία, προκειμένου να πείσουν τους άνδρες να σταματήσουν τον πόλεμο. Καταλαμβάνουν μάλιστα προς τούτο και την Ακρόπολη των Αθηνών μαζί με το θησαυροφυλάκιο της πόλης, καθότι η έλλειψις χρημάτων συνεπάγεται στάση πολεμικών εξοπλισμών και φονικού εμπορίου. Στις «Θεσμοφοριάζουσες», κηρύσσει ένα είδος πρωτόγονου κομμουνισμού, προκειμένου οι πολίτες να απολαμβάνουν σύμφωνα με τις ανάγκες τους και να προσφέρουν ανάλογα με τις δυνατότητές τους. Για να το πετύχει, βάζει τις γυναίκες να μασκαρεύονται άνδρες, να πιάνουν πόστο στην Εκκλησία του Δήμου και να νομοθετούν αναλόγως. Ασύλληπτες τρέλες για το 411 π.Χ.! Ο κωμωδιογράφος στην εποχή του τα είχε βάλει και με τον βυρσοδέψη στο επάγγελμα Κλέωνα. Τον γνωστό φαύλο και δημαγωγό πολιτικό και στρατιωτικό ο οποίος οδηγούσε τη χώρα σε καταστροφή, μιας και ήδη η Αθήνα βρισκόταν στον έβδομο χρόνο του Πελοποννησιακού Πολέμου. Σκέφθηκε λοιπόν ο ποιητής, πως για να χτυπήσεις έναν φαύλο, πρέπει να ανακαλύψεις έναν άλλον, φαυλότερο. Δημιουργεί στους «Ιππής»…

Continue Reading Ούτε ο Αριστοφάνης δεν το φαντάστηκε!

Φιλόλαος Τλούπας

30.11.2013 Πριν τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, ένα παιδί στη λασπωμένη Λάρισα, καταπιάνεται με κατασκευές. Ο πατέρας του είναι επιπλοποιός και ο παππούς του λεβητοποιός. Γεννιέται, ανάμεσα σε δύο υλικά που συντροφεύουν τον άνθρωπο χιλιετίες πίσω και μαθαίνει την τέχνη των μαστόρων που τιθασεύουν, δίνουν μορφή και χρησιμότητα στο ζεστό ξύλο και το ψυχρό μέταλλο. Μεγαλώνοντας ο Φιλόλαος Τλούπας, (αδελφός του μετέπειτα σπουδαίου φωτογράφου Τάκη Τλούπα), παρατηρεί τα αγάλματα στην πόλη του. Κοντά στο σπίτι του, υπάρχει μια προτομή. Νομίζει λοιπόν, ότι άγαλμα, είναι αυτό το μπούστο με το κεφάλι, κολλημένο σε μία μαρμάρινη κολώνα. Αποφασίζει, να σπουδάσει γλυπτική και ζωγραφική. Με δάσκαλο τον Απάρτη τελειώνει τις σπουδές του στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών στην Αθήνα, και ακολουθεί τη μοίρα της γενιάς του. Ξενιτεύεται στο Παρίσι. Εκεί θα συναντήσει και άλλους νέους, διωγμένους από την πατρίδα με βία, ως αριστεροί, ή «εκ των πραγμάτων» από μια πατρίδα λαβωμένη, που δεν μπορούσε να προσφέρει τίποτα στα παιδιά της. Κερδίζει τα πρώτα του χρήματα ως δάσκαλος της κεραμοπλαστικής. Πλάι στο ξύλο και το μέταλλο, προστίθεται και το χώμα. Ο πηλός. Πώς να μην μαγέψει τους Γάλλους ένας Έλληνας που ξεκινώντας από τις ρίζες του Ολύμπου τους πάει δώρο αυτά τα παλιά υλικά, δουλεύοντάς…

Continue Reading Φιλόλαος Τλούπας