Του Πάνου Σκουρολιάκου*
Η φροντίδα της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, η συγκέντρωση των εργασιών σημαντικών επιστημόνων από όλον τον κόσμο και η αξιοποίηση τους δεν μας συνδέουν απλώς με το παρελθόν μας. Μας εκτινάσσουν στο μέλλον που ονειρευόμαστε. Ένα μέλλον πιο φωτεινό και πιο δημιουργικό από το πρόσφατο τουλάχιστον παρελθόν.
Δικαίως υπερηφανευόμαστε, πως η Ελλάδα είναι ο γενέθλιος τόπος του θεάτρου. Πως παντού στον τόπο μας υπάρχει ένα αρχαίο θέατρο που υποδηλώνει πως το θεατρικό γεγονός ήταν εδώ και χιλιετίες παρόν και πως οι αρχαίοι ημών πρόγονοι αντιμετώπιζαν το θέατρο όχι μόνον σαν πολιτιστικό γεγονός, αλλά ταυτόχρονα και σαν πολιτικό και εν τέλει κοινωνικό.
Μέγιστη προσφορά στην ανθρωπότητα, τα κείμενα των αρχαίων συγγραφέων μας, τραγικών και κωμικών που έφθασαν ώς τις μέρες μας περνώντας ωκεανούς ιστορικών φάσεων με διωγμούς, δυσκολίες αλλά και αναγνώριση του μεγέθους τους. Η συντεχνία του θεάτρου στον τόπο μας αφιερώθηκε στη σκηνική απόδοση των έργων αυτών δημιουργώντας σχολές και συγκροτώντας ένα σπουδαίο υλικό από αυτήν την πρακτική «εμμονή» περί το Αρχαίο Δράμα. Συναντάμε παραστάσεις τραγωδίας στα ελληνικά πριν και από τη δημιουργία του νεότερου Ελληνικού κράτους.
Ενώ λοιπόν συγκεντρώσαμε σπουδαίο παραστασιακό υλικό, καθυστερήσαμε τη θεωρητική φροντίδα γύρω από την αναβίωση του Αρχαίου Δράματος. Ευθύνεται γι’ αυτό και η αργοπορημένη οργάνωση τμημάτων θεατρικών σπουδών στα Ελληνικά Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα.
Πριν από είκοσι χρόνια ένας δραστήριος καθηγητής από το Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, ο Πλάτων Μαυρομούστακος, αναλαμβάνει μια πρωτοβουλία μαζί με τον καθηγητή Oliver Taplin από το Archive of Performances of Greek and Roman Drama του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, για τη σύσταση ενός δικτύου ΑΕΙ, που θα συντονίζει την έρευνα σε παγκόσμιο επίπεδο και που θα παρακολουθεί τις εξελισσόμενες κατευθύνσεις των θεατρικών και κλασικών σπουδών. Ταυτόχρονα, επικεντρώνεται στη θεωρητική προσέγγιση του αρχαίου Ελληνικού Δράματος , συνδέοντάς την με τη σκηνική πράξη, τις τάσεις και την εξέλιξή της. Δημιουργήθηκε λοιπόν το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Έρευνας και Τεκμηρίωσης των Παραστάσεων του Αρχαίου Ελληνικού Δράματος , το Arc – Net, συγκεντρώνοντας επιστήμονες και Ιδρύματα από 21 χώρες. Είναι πραγματική χαρά να παρακολουθείς αυτούς τους ανθρώπους στις επιστημονικές ανακοινώσεις τους αλλά και σε προσωπικό επίπεδο και να διαπιστώνεις την αγάπη και τον θαυμασμό τους για το Αρχαίο Ελληνικό Δράμα. Σημαντικό είναι το γεγονός ότι το δίκτυο αυτό ενώνει και εξισορροπεί τη θεωρητική προσέγγιση με τις εμπειρίες και τον πλούτο της πρακτικής πλευράς του θεάτρου, σε μια χώρα όπου τα Θεατρολογικά τμήματα των Πανεπιστημίων μας είναι εν πολλοίς «Κλασικίζοντα» και «φιλολογίζοντα». Ο Πλάτων Μαυρομούστακος, ως μαθητής του Bernard Dort, συνετέλεσε φαντάζομαι σε αυτήν την «ευτυχή ισορροπία».
Αυτά τα είκοσι χρόνια αδιάλειπτης παρουσίας στη χώρα μας του Arc – Net, σπουδαίες προσωπικότητες του παγκόσμιου Θεάτρου πήραν μέρος στο πρόγραμμα καλοκαιρινών μαθημάτων που λειτούργησε από το 2002 έως το 2015. Peter Stain, Tony Harrison, Lee Breuer, Γιάννης Κόκκος, Θόδωρος Τερζόπουλος και πολλοί άλλοι. Ελπίζουμε πως η χώρα μας, ξεπερνώντας τις δυσκολίες και βγαίνοντας σε πιο ομαλές οικονομικές περιοχές, θα είναι σε θέση να στηρίξει ακόμα πιο γενναία δράσεις πολιτισμού σαν αυτές του Arc – Net.
Το φετινό Συνέδριο διεξάγεται και πάλι στο φιλόξενο Τεχνολογικό Πάρκο του Λαυρίου, πολύ κοντά στο αρχαιότερο θέατρο του Ελλαδικού χώρου, το Αρχαίο Θέατρο Θορικού (6ος αι. π.Χ.). Σε αυτό, εκτός των άλλων, θα συμμετέχουν και απόφοιτοι των καλοκαιρινών μαθημάτων που σήμερα διδάσκουν σε πανεπιστημιακά ιδρύματα στην Ελλάδα ή το εξωτερικό.
Συμπαραστάτες της διοργάνωσης είναι το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, η Περιφέρεια Αττικής και ο Δήμος Λαυρεωτικής.
Η φροντίδα της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, η συγκέντρωση των εργασιών σημαντικών επιστημόνων από όλον τον κόσμο και η αξιοποίηση τους δεν μας συνδέουν απλώς με το παρελθόν μας. Μας εκτινάσσουν στο μέλλον που ονειρευόμαστε. Ένα μέλλον πιο φωτεινό και πιο δημιουργικό από το πρόσφατο τουλάχιστον παρελθόν.
Πάνος Σκουρολιάκος, μέλος της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ και βουλευτής Περιφέρειας Αττικής
http://www.avgi.gr/article/10812/8148945/archaio-drama-theoria-kai-praxe